Ringbaan Oostblok
een wandeling met Miranda Poel
Over wonen en werken als kunstenaar in de Betuwestraat

Het huis van Miranda Poel op Betuwestraat 10 draagt nog duidelijke sporen van de kunsttentoonstelling die ze er in 2002 organiseerde. Kijk naar de lichtblauwe en roze stukjes op de kozijnen. Het zijn sporen die pas opvallen nadat ze zijn aangewezen. Wat meer opvalt is de twee-huizen-brede groentetuin die voor nummer 10 en 12 ligt. Die groentetuin wordt onderhouden door haar buurvrouw. Op zomerdagen zie je daarom af en toe een Aziatische mevrouw met een juk op de schouders richting Piushaven lopen: dat is de buurvrouw, die water haalt voor de tuin.
Toen Miranda hier vier jaar geleden kwam wonen, was de tuin al groentetuin en vroeg de buurvrouw of zij plannen had om die te veranderen. Dat was snel rond. In ruil voor onderhoud vonden de buren elkaar in continuering van de groentetuin. Soms krijgt Miranda wat verse groente. Verder heeft ze niet veel contact met de buurvrouw of met de andere buren.
Tijdens het maken van de kunsttentoonstelling kwamen er wel reacties los in haar straat, vooral omdat collega-kunstenaar Leechin Kok de gevel had beschilderd. Dat viel op. Er kwamen ook klachten, want het mocht eigenlijk niet. Het opfleuren van die grijze blokken leek Miranda meer dan welkom, maar zo ligt het niet met huurhuizen aan de openbare weg. Er werd een deal gesloten met verhuurder Tiwos: gedurende de gehele tentoonstelling mocht de schildering op de gevel blijven zitten. Daarna moest die worden verwijderd.
Miranda zelf had voor de tentoonstelling een video-installatie gemaakt in een brievenbusblok. In vijftien brievenbuscompartimenten waren videobeelden en camera's verwerkt. Thema's van het werk waren 'kijken en bekeken worden', 'oordelen en beoordeeld worden' en 'herkennen en herkend worden'. Er kwamen veel mensen kijken, ook mensen die nog nooit in deze wijk waren geweest.
Dat herinnert Miranda aan haar eerste kennismaking met de wijk. Ze zocht een huis en Tiwos bood dit aan. 'Ringbaan Oostblok' noemt ze de wijk nu gekscherend. Ze vond het destijds al een grauwe bedoening, maar zag ook het voordeel van relatief veel leef- en werkruimte voor weinig geld. En op de fiets zit je maar zeven minuten van het centrum. In de wijk zijn genoeg voorzieningen en plaatsen die de Betuwestraat tot een inspirerende uitvalsbasis voor deze jonge kunstenaar maken. Wat ontbreekt is een pinautomaat, maar bij supermarkt Jumbo mag je bij de boodschappen een extra bedrag opnemen. Meestal gaat Miranda op de fiets naar de Jumbo, terwijl het eigenlijk op loopafstand is. Gewoonte. Wat echt bijdraagt aan de inspiratie is La Poubelle. In deze kringloopwinkel is de bak met Happy-Meal-figuurtjes favoriet. Het is een nostalgische grabbelbak, die bezoeken aan McDonald's oproept. De kringloopspeelgoedafdeling is een afdeling waar ze de meeste tijd doorbrengt. Zo nemen we vandaag op onze tocht terug een kleine sjoelbak mee en een geel opwindbeestje. Maar ook werkmeubels, zoals de archiefkast in haar huis, zijn per fiets van La Poubelle naar de Betuwestraat vervoerd.
We gaan terug via de Lourdeskerk, een voormalige kerk die nu door operaverenigingen als Belcanto wordt gebruikt voor decorbouw. Mazzel is dat we even binnen mogen kijken. Het is een gebouw waar Miranda ooit haar werk tentoonstelde. De huidige gebruikers vertellen dat het gebouw helemaal is betimmerd en beveiligd, omdat er constant keien en stoeptegels door de ramen worden gegooid en er is veel ingebroken. Deze kerk moet worden afgebroken. Miranda denkt meer aan een culturele bestemming met behoud van het pand. Er zijn sowieso te weinig mogelijkheden voor jonge kunstenaars om hun werk te tonen. Dat was ook de reden dat ze die huistentoonstelling organiseerde.
De sjoelbak wordt binnen gezet en wij gaan een andere mooie route doen. Een groot voordeel van hier wonen is dat je zowel op loop- als op fietsafstand direct buiten de stad zit. Waar vind je dat nou?
We lopen in de lage mist langs de Piushaven en rechtsom langs het Wilhelminakanaal. Miranda wil me een mooie plek laten zien waar je normaalgesproken heel ver kunt kijken. Vandaag zit dat er niet in, maar we gaan toch. Naast het hockeyveld gaan we de brughelling op. Wat eens de autoweg naar Eindhoven was, is nu een voor autoverkeer afgesloten stukje weg. Het heeft wel een tweerichtingfietspad en spreekt tot de verbeelding. Miranda maakte hier als student een videofilmpje met een po-stoel op wielen die over de autoweg reed. Het is een prima filmset en een plek voor rust en ruimte. Zittend op de brug kun je over het water kijken. Soms hoor je dan de hockeysticks tegen de ballen en de ballen tegen de boardings slaan. Maar meestal is het stil en vandaag hoor je uitsluitend een enkele vogel en wat geruis van verre stemmen. Dan komt de thermoskan uit de rugzak. En de rol met koffiekoeken gaat open. Want de geheime tip van deze kunstenaar is dat de vangrail een prima zitje is en dat je dan kunt genieten van een zelf meegebrachte bak koffie. Met mist is deze vorm van catering nog surrealistischer dan op een heldere dag. Het is een aanrader.

Wapke Feenstra, november 2004