‘Het vuilnisbakje als lijdend voorwerp’ aanpak/methode 2005 Hoek St Josephstraat-Prinsen Hoeve. Het is klokke twee, waterkoud en leeg op straat. Precies op de hoek of beter: midden op die straathoek, aan een lantaarnpaal, hangt een vuilnisbak (nabij huisnummer 2). Niet zomaar een vuilnisbak, maar eentje waarvan de gele verf afbladdert. Hij is bovendien mudvol. Blikjes, flesjes, zakjes.   Als een vuilnisbak een gemoedstoestand kan bezitten, lijkt deze vuilnisbak deemoedig. De viezigheid zit in de vuilnisbak, zoals het hoort. Op straat ligt geen rommel. De vuilnisbak is niet naar de straat gekeerd. Nee, hij hangt aan de binnenkant van de lantaarnpaal, naar een raamloze muur. Zo min mogelijk zal hij worden gezien. Het is een trotse straat, verder nergens een vuiltje te zien, het is bepaald geen verloren hoek. Wat meteen in het oog springt is de middenstand die hier nerinkjes houdt. Een doe-het-zelf-zaak in combinatie met reparatie en verkoop van interieur- en exterieurbenodigdheden, leert het uithangbord. Hamers heet de winkel, gevestigd in een parmantig pand. De hamer, metafoor voor het werktuig, is als tekening verwerkt in de naam van de zaak. Verder niet zomaar een kapper of kapsalon, maar een heuse coiffure, in trotse letters op het pand. Heerkens staat erboven, in even zo strakke letters. De vestiging is netjes afgewerkt, in twee kleuren: zwart en wit. Strak. Dan is er een horecagelegenheid. Die ligt aan de oostkant van de straat. Het is de kant van de vuilnisbak en het is er wat rommeliger. 'Plato, durf te dromen', staat er in ongelijkmatige paarse blokletters op de groene deur. Het huisnummer van dit pand is versierd in blauw met daarin witte sterren. Ook staat er 'nooduitgang vrijlaten'. In alles een horecagelegenheid, een studentikoos – met veel oud hout – ingericht en aangekleed dranklokaal. Dus: – doe-het-zelver – coiffure – dranklokaal. Wat zeggen zij? Volgens de vroege Roland Barthes, de structuralist, is de functie van elke vorm van handelsverkeer het domesticeren van de ruimte. Kopen, verkopen, ruilen – door zulke handelingen, schrijft Barthes in zijn essay 'De Eiffeltoren', slagen mensen erin zich de onherbergzaamste oorden werkelijk eigen te maken. Een notie die meer dan toepasselijk is op deze hoek van de Sint Josephstraat. Kijk maar eens naar de boerenhoeve, even voorbij de keet van Plato, schuin tegenover de coiffure. De hoeve heeft een eigen, grote binnenplaats, zeker voor stadse begrippen. Er staat een kar met stro, een trekker, een huifkar. Een boerderij staat voor zelfredzaamheid, voor de basis, voor het eerste dat nodig is om de vroegere herdgangen, de eerste rommelige straatjes waaruit Tilburg ontstond, te voeden. Een boerderij staat voor het begin van het begin, en voor autarkie: voor een gesloten huishouding die nodig is om de muren van een stad te laten ontstaan (ook al waren die in Tilburg nooit fysiek aanwezig). Is de primaire levensbehoefte, de voeding, eenmaal vervuld door het boerenambacht, dan kan de mens verder kijken. Dat hele rijtje is in deze hoek te vinden. 'Eten en drinken' door de boer, 'huisvesting' in de zin van de woningen en de doe-het-zelf-zaak, verderop in de rij van levensbehoeften staat 'persoonlijke verzorging' door de coiffure en als laatste 'vermaak en genot', het hedonisme van horecagelegenheid Plato of misschien de smaaksensatie van de ijssalon iets verderop. Het complete overzicht van behoeften uit een economielesboek is aanwezig. Kijk dan eens door de grootste lens, neem het grootste kader, en de nette neringdoenden en de grote woonhuizen staan diametraal tegenover het smoezelige dranklokaal, en sterker nog, tegenover dat arme vuilnisbakje met weemoedige inhoud. Viezigheid, rommel, niet chique, deemoedig – het vuilnisbakje is een lijdend voorwerp, waar al het andere kan worden gezien als meewerkend. Bekijk je het zo, dan wordt dat vuilnisbakje een volwaardig teken, een zwart gat met geel voorkomen waartegen deze buurthoek haar grandeur afzet. De vuilnisbak is letterlijk en figuurlijk het afvoerputje voor de gevestigden. Alleen het smoezelige dranklokaal heeft nog een lotsverbondenheid met de vuilnisbak. Op de vuilnisbak zijn diverse verfomfaaide stickers van Plato te vinden. Het dranklokaal moet binnenkort verdwijnen, leert een opschrift.  Daan Rutten 08-02-2005 meer weten over semiotiek?    Daan Rutten over de Blazoenstraat  Mike van der Stap over de Oisterwijksebaan over de Wethouder Kerstensstraat  Sanne Carrière over de Betuwestraat over de Twentestraat  Willemijn van Geldrop over de Hoek Hoogvensestraat-Lancierstraat over de Hoek Lourdesstraat-Hoevenseweg