‘Onrechtvaardig tuinbeleid in het Piushavengebied?’ aanpak/methode 2009 Wanneer de Betuwestraat vanuit de Havendijk wordt binnengegaan, doet deze met z’n aan elkaar vast gebouwde blokwoningen en onopvallende stoep-straat-structuur op het eerste gezicht aan als een vredige, gelijk gezinde rijweg. Het lentetimbre van boombladgeritsel en vogelgefluit lijkt deze situatie van pais en vree evenzo te bevestigen. Eenieder die echter besluit zijn tocht tot op hoogte van hoekhuis 28A te vervolgen, zal tot de conclusie komen dat er in deze straat verschillende conflicten lopen. Het karakter van de Betuwestraat blijkt minder harmonieus en vredig dan vooraf verwacht.   De woning met huisnummer 28A is, de inboedel daargelaten, wat uiterlijk betreft gelijk aan de aangrenzende huizen. Zo zijn deze opgebouwd uit wit rechthoekige stenen en zitten de verschillende raamvensters van gelijk formaat op vergelijkbare plaatsen. Daarnaast is er bij allen sprake van een bordeauxrode voordeur die in de avond verlicht kan worden door een bij ieder huis gelijke ronde voordeurlamp. De woningen met even huisnummer verkeren, in tegenstelling tot de huizen gelokaliseerd aan de overzijde van de straat, in zichtbaar betere status. Dit zou mogelijkerwijs kunnen duiden op een recent uitgevoerde renovatie. Hoe onopmerkelijk en semiotisch minder interessant het uiterlijk van de woning zelf is, zo opmerkelijk en interessant is de tuin gelokaliseerd vóór huize 28A. De direct in het oog springende oranje doeken schreeuwen om aandacht. ‘Ik wil mijn tuin terug, jullie praten veel doen niets’ zo staat er met grove doch leesbare letters geschreven. Het hekwerk waaraan de doeken door middel van een simpele knoop zijn bevestigd doet denken aan een bouwafzetting. Bestaat er hier een verband met de reeds aangehaalde renovatie? Dit lijkt aannemelijk, een blik achter het verhullende oranje gewaad toont ons immers een in de grond verankerd apparaat dat aandoet als een aggregaat; een machine die ten tijde van bouwwerkzaamheden dienst doet als energievoorziening. Op het hekwerk rondom het apparaat is het embleem van ‘Groenen bouw & onderhoud’ bevestigd, ook op de machine zelf zien we een gelijk logo terugkomen. De naam, ‘Groenen bouw en onderhoud’, verwijst hoogstwaarschijnlijk naar een bouwbedrijf. De ‘jullie’ op de oranje lap zou logischerwijs best wel eens kunnen staan voor dit bouwbedrijf. Een bouwbedrijf dat veel belooft, maar zijn spullen niet op tijd opruimt, tenminste dat is de mening van de 28A-bewoner. Waar in de voortuinen van de andere aangrenzende woningen reeds velerlei lentekleuren zichtbaar zijn, moet hij/ zij het stellen met een bouwmachine en enkele bloempotten in de voortuin. Dat de persoon, gehuisvest in woning 28A, zich niet zomaar bij de situatie neerlegt, lijkt vast te staan. Met de opvallende oranje lap stof demonstreert hij op min of meer ludieke wijze tegen de gang van zaken. De ruw neergeschreven letters op vuurkleurige achtergrond vertolken een gevoel van boosheid dat mij geheel voorstelbaar is. De ingezetene van dit huis heeft er na veel bloed, zweet, tranen en ellenlange conversaties nu echt genoeg van. Het moet maar eens afgelopen zijn, zo lijkt de gedachtegang hier geweest te zijn. Uit het zindeel: ‘jullie praten veel’ maak ik op dat bouwbedrijf Groenen de 28A-bewoner reeds tientallen beloften heeft gedaan. Dat deze in geen enkel geval zijn nagekomen blijkt uit de daaropvolgende woordgroep (‘doen niets’). Al met al representeert de tuin voor woningnummer 28A een desolaat conflict tussen een machtige firma en een bescheiden individu waarbinnen eerstgenoemde tot voorlopige winnaar gekroond mag worden. De door het bouwbedrijf ingenomen tuin met het gerenoveerde huis op nummer 28A staat in schril contrast met datgene wat er aan de overzijde van de straat waarneembaar is. De oneven huisnummers 3 en 5 staan in de Betuwestraat namelijk synoniem voor het totaal tegengestelde. Door de aanwezigheid van een relatief groot zorginstellingsgebouw in de straat zijn woning 3 en 5 exact gelokaliseerd aan de overzijde van huisnummer 28. Gekeken naar beide huizen, springt met name het verwaarloosde uiterlijk direct in het oog. De ongeverfde grijze muurstenen met kenmerkende mosgroei dichtbij de grond spannen daarbij de kroon. Het mag voor eenieder duidelijk zijn dat ook deze woningen een eerder genoemde renovatie als die van 28A kunnen gebruiken. Naast dit verwaarloosde karakter lijken huisnummer 3 en 5 ook leeg te staan. Zo zijn bij beide huizen op de bovenverdieping geen gordijnen meer waarneembaar en zijn deze op beide benedenverdiepingen midden op de dag gesloten. Een vergelijkbare huisstatus is waarneembaar bij de aangrenzende reeks woningen. Ook deze zijn verwaarloosd van uiterlijk en een groot deel doet ook als onbewoond aan. Een verklaring voor deze leegstand zou wederom gevonden kunnen worden in het motief van renovatie. Het is aannemelijk dat eerst de even genummerde woningen zijn opgeknapt en dat binnen een afzienbare periode de oneven huisnummers hersteld zullen worden. Waar ook aan de even huisnummerzijde de woninganalyse weinig opvallends opleverde, is dat ook hier min of meer het geval. Wederom krijgt de tuin de rol van semiotische smaakmaker toebedeeld. Waar de situatie rondom de tuin van huis 28A echter negatief geladen was, lijkt dit in de voortuinen van huisnummer 3 en 5 niet het geval. Bij een eerste aanblik op het, voor woningnummer 3 en 5 gesitueerde, stuk grond springt vrijwel direct een geplastificeerde affiche ter grootte van een A4 in het oog. Blijkbaar is deze voortuin meer dan enkel een lap versierde grond. ‘Het beloofde land, een tuin om van te genieten’ zo luidt de uitvergrote vetgedrukte titel op de afdruk. Na gehele lezing van het aanplakbiljet blijken deze vierkante meters grond veel meer te belichamen dan een eenvoudige stadse hortus. Dit stukje aarde representeert een uitgebreid buurtproject waarbinnen kinderen en volwassenen uit de wijk Jeruzalem (in 2007 naar CBS onderzoek de armste wijk van Noord-Brabant) elkaar door middel van tuinieren kunnen ontmoeten. De moestuin voor woning 3 is reeds ingezaaid en verdeeld in verschillende minipercelen. Ook de bloemen- en kruidentuin van huisnummer 5 lijkt met een grote verscheidenheid aan ingezaaide bloemen en planten klaar te zijn voor de zomer. Een dergelijk tuinproject ontstaat vanzelfsprekend niet geheel zonder reden. Blijkbaar leeft binnen de wijk Jeruzalem het gevoel dat er iets ondernomen moet worden. Gekeken naar het projectpamflet lijkt er behoefte te zijn aan samenkomst en gemoedelijkheid. Of deze behoefte door middel van tuinieren bevredigd wordt vraag ik me persoonlijk af, maar dat terzijde. In fine blijkt de Betuwestraat een alles behalve emotieloze stadsweg te zijn. De stille, doch schreeuwende demonstratie in de tuin van woning 28A en het bloemige buurtproject aan de overzijde geven de straat een alom levendige uitstraling. Persoonlijk zou het me interessant lijken de geanalyseerde huizen met voortuin over een aantal maanden opnieuw op semiotische wijze te observeren. Dat het bouwmateriaal voor woning 28A tegen die tijd verdwenen mag zijn en het buurtproject in volle gang. Het cultiveren van stadse grond met de bedoeling nader tot elkaar te komen. An sich een mooie gedachte, maar met een renovatie op komst lijken voortuin 3 en 5 ook uitermate geschikt als aggregaatstandplaats.  Hugo Derene 12-05-2009 meer weten over semiotiek?    Anja de Groote over de Betuwestraat  Eva Thomassen over de Leenherenstraat  Kim Kabbedijk over de Havendijk  Lisa Ruskus over de Twentestraat  Natascha Tummers over de Hoevenseweg  Noor Hegeman over de Caspar Houbenstraat  Robert Proost over de Sint Josephstraat  Suleika Gommers over de Hogendriesstraat  Sylvia Kox over de Oisterwijksebaan