‘Uilen in de Twentestraat’ aanpak/methode 2009 Een uil op het dak van een woonhuis in de Twentestraat, fier staat hij te midden van vier antennes. Echt? Nee, deze uil is niet echt en lijkt dienst te doen als afleider voor andere vogels. ‘Mijn antenne, dus niet op komen zitten.’ In de Twentestraat, de laatste straat met woonhuizen voor het Hoevense kanaal, staat een rijtje woonhuizen. Grauw witte huizen opgetrokken uit betonblokken, de rijtjes zijn kenmerkend voor dat blok van het Piushavengebied. Keurige strakke rijen witte huizen, de variatie zit hem in de voortuintjes. De voortuin van nummer 149 is keurig, er staat een plastic glijbaan in het tuintje en gipsen beelden geven het tuintje extra sfeer. Een doodnormaal woonhuis zou men zeggen, totdat men omhoog kijkt.   Op het dak van het huis, links van de schoorsteen staat een reusachtige ‘installatie’ van een goudkleurige metaalsoort. Op het dak staat een antenne, een antenne die onvergelijkbaar is met andere antennes of ontvangers. Geen schotel, geen subtiele ontvanger; niets van dit alles. Op het dak, naast de schoorsteen staat een antenne van wel vijf meter doorsnee. Opgetrokken uit een vijftal ‘buizen’. Kort, langer, langst, korter. Vier buizen van verschillende lengte, bevestigd op een verticale buis van bijna drie meter. En op het snijpunt van de tweede horizontale buis met de verticale buis staat de uil. De antenne doet sciencefictionachtig aan, de grote en de plek van de antenne; waar men haar niet verwacht. Star Wars, E.T., spionage. Een antenne van dit formaat verwachten we in Hilversum, naast een gigantische schotel om nieuws over heel de wereld te kunnen brengen en op te kunnen ophalen. Of in een uitgestorven woestijn in de Verenigde staten, waar de NASA haar nieuwste technologieën ten uitvoer brengt, maar niet in een woonwijk. De ‘antenne’ kan fungeren als verschillende dingen: een afleider voor andere vogels. De eigenaar van het huis kan een intense haat jegens vogels koesteren en deze pertinent niet in zijn omgeving willen hebben. Een reusachtige antenne als deze met een grote, charismatische uil doet de gemiddelde vogel ongetwijfeld uitblijven. De keuze voor een uil is interessant, een uil is een roofvogel en een nachtdier. Daarbij is de uil een verraderlijk roofdier, geruisloos vliegt hij door de donkere nacht, om plots toe te slaan. De uil op ‘antenne’ is echter altijd aanwezig, en vooral dominant aanwezig. Zijn aanwezigheid is zijn kracht en zijn doel. In de functie van vogelverschrikker verschuilt zich echter een grote paradox; een vogel die als vogelverschrikker fungeert. Daar komt bij de vraag of de uil wel werkelijk op de hoogste rang staat in een keten als het gaat om het gegeven van ‘survival of the fittest’. De wijsheid en het charisma wat de uil uitstraalt zijn in deze context zijn dominante functie en betekenis. Wijsheid, een eigenschap waar een uil al sinds de Griekse oudheid symbool voor wordt gezet. Zo werd bijvoorbeeld de Griekse godin voor de wijsheid Pallas Athene vergezeld door een uil. De wijsheid van de uil is te koppelen aan de dominante functie die kan worden toebedeeld aan deze installatie. Het lijkt hier duidelijk te zijn dat we te maken hebben met een ontvang- / zendantenne. Met deze antenne zou de bewoner kunnen communiceren en ontvangen met- en over de gehele wereld en de is bewoner dus in staat tot informatieoverdracht die niet gebonden is aan plaats. De bewoner kan zijn kennis en daarmee zijn wijsheid uitbreiden. De uil staat symbool voor de functie van de antenne; kennis verwerven. De antenne kan de multiculturaliteit van de bewoners benadrukken; van over de hele wereld willen zij zenders kunnen ontvangen. Sowieso blijkt uit de antenne een interesse voor de wereld om zich heen, nieuws willen ontvangen van de andere wereld, films kunnen bekijken uit andere culturen. Deze antenne vertelt ons dat we te maken hebben met een wereldburger. Vanuit zijn huis kan de bewoner contact hebben met verschillende culturen over de gehele wereld! De antenne op het dak van pand in de Twentestraat is van het formaat wat we aantreffen bij radiostations, de plaats van deze antenne is in tegenstelling met de plaats waar deze verwachten. Het gevoel dat deze antenne hier dan ook niet hoort, bekruipt de bezichter van de antenne. Amateurradiomakers van over de hele wereld sturen elkaar visitekaartjes van hun eigen ‘radiostudio’ en communiceren met elkaar via de antennes. Deze informatie maakt het aannemelijk dat over heel de wereld verspreidt verschillende woonhuizen moeten zijn met soortgelijke antennes op het dak. Een selecte groep amateurradiomakers die daarbij de behoefte voelt te communiceren met andere ‘radiomakers’ geeft dus, misschien niet bewust een teken af door middel van de antenne op het dak. De antenne laat zien ‘kijk, ik communiceer met mensen van over de gehele wereld’. Enerzijds is radio natuurlijk oubollig, tegenwoordig kunnen we natuurlijk ook chatten, skypen en dergelijke met wereldburgers in bijvoorbeeld Australië. Toch hangt er een bepaalde romantiek aan het gebruik van de radio, zeker aan het gebruik van de radio als communicatiemiddel. De gebruikers moeten een selecte groep zijn. Een groep die niet wil moderniseren en vasthoudt aan het oude gebruik van de radio. De groep geeft zijn identiteit weer door het plaatsen van een antenne, in de meeste gevallen natuurlijk op het dak. Theoretische gezien zouden we dus als we met een vliegtuigje over Tilburg vliegen moeten kunnen zien wie er thuis aan het hobbyen is met radio en dergelijke en wie niet. De eigenaar van de antenne heeft betekenis aan de antenne gegeven en draagt met de antenne op het dak van zijn huis een deel van zijn identiteit uit omdat hij een van zijn hobbies toont aan de buitenwereld. Bereikbaar zijn is belangrijk vandaag de dag. Communicatie moet snel en op zoveel mogelijk verschillende manieren: onder grond door, over zee, door de lucht, via straling, via papier et cetera. De motivatie om te communiceren is voor iedereen anders. Het communiceren via de radioantennes door een (selecte) groep is communicatie vanuit een hobby en / of een passie. De gedeelde passie wordt gedeeld met het afgeven van eenzelfde teken: namelijk de zendantenne op of rondom het huis. Hoewel de communicatie zelf niet zichtbaar is wordt de wijze van communicatie duidelijk weergegeven. Deze dubbelzinnigheid benadrukt de charme en ergens ook de exclusiviteit van het medium. Twee elementen versterken elkaar waardoor de gevestigde groep eenzelfde groep blijft. Natuurlijk zal er verloop zijn, maar de groep kan op bepaalde punten als een homogene groep worden omschreven. Een groep die daarmee een zelfde teken uitdraagt, onder andere een antenne op het dak van het huis. Een detail waarin de variëteit van de groep kan zitten is de keuze van de ‘versiering’ dan wel de ‘bescherming’ van de ‘antenne’. Deze bewoner heeft gekozen voor een uil: wijsheid, charisma. Een andere ‘antennegebruiker’ zou bij wijze van spreken voor een kanarievogeltje kunnen kiezen en hiermede een deel van zijn identiteit uitdragen. Een eigenschap die aan de gehele groep van ‘antennegebruikers’ zou kunnen worden toegeschreven, is de eigenschap van het durven opvallen, extravertheid en een deel van je persoonlijkheid durven laten zien. Een antenne staat op het dak, de gehele buurt zal weten dat je een dergelijke antenne op je dak hebt en dat je er een ‘technische’ hobby, danwel beroep op na houdt. Een deel van je identiteit zit verscholen in de manier waarop je je huis ‘aankleed’, dus ook in de antenne. De antenne die op het dak van Twentestraat 149 staat is voor de begrippen van antennes en ontvangers in de buurt van ongekende grote. Met zijn antenne en zijn uil, geeft de bewoner een deel van zijn identiteit weer. Een hobby die we niet zo overal treffen. In de antenne verschuilt zich een paradox, vanuit een veilige woonomgeving kan men toch over / met de gehele wereld communiceren. Het avontuur vanuit verschillende landen lonkt, maar thuis zit men veilig achter de radio en pikt men toch iets mee van de grote wijde wereld. De paradox van een wereldburger die zich toch thuis wil voelen. De uil op de antenne versterkt de paradox. De uil zou zo zijn vleugels uit kunnen slaan en de wijde wereld in vliegen. Toch blijft deze stoïcijns de antenne bewaken.  Lisa Ruskus 09-05-2009 meer weten over semiotiek?    Anja de Groote over de Betuwestraat  Eva Thomassen over de Leenherenstraat  Hugo Derene over de Betuwestraat  Kim Kabbedijk over de Havendijk  Natascha Tummers over de Hoevenseweg  Noor Hegeman over de Caspar Houbenstraat  Robert Proost over de Sint Josephstraat  Suleika Gommers over de Hogendriesstraat  Sylvia Kox over de Oisterwijksebaan